Aşı İle Önlenebilen Enfeksiyonlar Mikrobiyal Aşılar

Aşılama, toplum sağlığının korunmasında önemli ve başarısı kanıtlanmış en iyi yollardan birisidir. Dünya genelinde uygulanan aşılar ile insan hayatını tehdit eden birçok mikrobik hastalığın görülme sıklığında ve etkilerinde önemli değişiklikler sağlanmıştır.

Ülkemizde bilinen tüm klinik olguların % 20’sini ve tüm kronik hastalıkların  % 70’ini bulaşıcı mikrobik hastalıklar oluşturmaktadır. Bugün büyük aşamalar kaydetmiş olan kemoterapiye karşın, enfeksiyon hastalıklarından korunmada ve sağaltımda aşılar ve bağışık serumlar hala önemini korumaktadır. Özellikle virüslere karşı uygun kemoterapötik bulma güçlüğü, bakteri toksinlerinin neden olduğu hastalıklarda mikrop ekzotoksinlerine karşı başka bir savaşım aracının bulunmaması,  anti bakteriyellerle tedavinin pahalı olması ve bunlara karşı bakterilerde gelişen çoklu dirençlilik, günümüzde aşı ve serumların önemini arttırmaktadır.

Aşılamalar sayesinde çiçek hastalığının eradikasyonu, çocuk felcinin ülkemiz de dahil olmak üzere dünyanın pek çok bölgesinde eliminasyonu gerçekleştirilmiştir. Bu arada Haemophilus influenzae tip b aşısının rutin uygulandığı ülkelerde birkaç yıl gibi kısa sürede hastalığın kısmen eliminasyonu sağlanmış, kızamık için gerekli planlanmalar yapılmıştır.

Geleceğimizin teminatı olan çocuklardaki ölümleri azaltmak veya hastalanmaları halinde büyük maddi kayıplara neden olan enfeksiyonlardan korumak amacıyla hazırlanan aşılama programları için büyük organizasyonlar oluşturulmakta, yeni aşı geliştirmek için de çok büyük harcamalar yapılmaktadır.

Bu kitapta aşılamanın önemi vurgulanmakta ve aşı ile önlenebilir bakteriyel, viral ve paraziter enfeksiyon hastalıkları, bu hastalıklardan korunma amacıyla uygulanan aşılar, uygulama şekil ve şemaları konu edilmektedir.

 
Prof. Dr. Ahmet AKIN