Adana Taş Köprü

Köprü, adı üstünde işte, köprü; yani iki şey arasında ilişki kurmak, iki yakayı bir araya getirmek ya da en önemlisi iki yakayı bir araya getirip, üzerinden geçmek.

Evet, iki yakayı bir araya getirip, onun üzerinden geçmek işini bir KÖPRÜ sağlıyorsa, o yapı alelade bir yapı değildir. Zaten eğreti olunca ömrü olmuyor ve bir zaman sonra işlevini yitiriyor. Yıkılıyor, gidiyor. Evet, o yapı, yani o köprü birde yapı tekniğini, sanatla yoğurdu mu, değme keyfine, sanat tarihini inceleyen tarih mimarlarına… Ayrıca önemi üzerinde olan o yapıyı inşa edenin, o köprü üzerine yapılan hesaplarda baskı ve germe hesapları akıl almaz gizemleri saklıyorsa, o hesabın inceliği ile yıllarca, asırlarca yaşıyorsa o yapı; ve de o yapı, şu anda yeryüzünde kullanılabilir en eski KÖPRÜ’lerinden biri olan ADANA TAŞ KÖPRÜ’sü ise, bir özelliği vardır, tabii ki, ne demek bir özelliği.. Bu yapının onlarca yüzlerce özelliği bilinen/bulunan bir taş yapı bu eser; resmen tarihi sanat eseri, bir sanat şahaseri.

ADANA TAŞ KÖPRÜ’yü bizlere; şimdiye kadar anlatarak tanıtan yazılarda, makaleler de veya incelemelerde, ve yahutta, kitapların içerisinde, sayfalar arasında anlatılan köprünün banisi/yapıcısı tartışması, bu küçük kitap ile bir takım sorulara cevap olsa da, köprünün mimarını, Adana’nın yada Kilikya’nın o dönem, Roma Valisi olarak bulmamıza karşın, bu köprüye bani olarak sahip çıkanı/yapılmasını isteyen/emreden birini, imparatoru veya diğerlerinden birini bulamamış durumdayız, maalesef…

Her şeye karşılık, bu önemli köprü hakkında elde mevcut bilgileri, mümkün olduğunca bu küçük eserde bir araya getirebilme çabasında olduk, ve umuyorum ki, bunu da, bir nebze olsa başardık kanısındayım. İşte bu nedenle, küçük de olsa Adana için büyük bilgi arzeden bu kitap için, bana bu çalışmamda kaynak gösteren ve yardımcı olan Sayın Doç.Dr.Gözde Ramazanoğlu’na, Tarihçi Cezmi Yurtsever’e, Yrd.Doç.Duygu Saban Ökesli’ye, Kuzenim, İngilizce Eğitmeni Meral Çetinel’e, Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Kütüphane Daire Başkanı Ahmet Karataş’a, Bilgisayar ortamında bana her türlü yardımı esirgemeyen oğlum İlker Çağatay İşisağ’a ve en büyük destekçim Eşim Zekiye İşisağ’a teşekkür ederim

Köprü hakkında şimdilik kaydıyla sorabileceğiniz her soruya burada, bir cevap bulabileceğinizi umuyorum. Ama hala eksik bilgi yok mu? Var tabii…

Oysa, bir atasözümüz var ki, belki de değil ama bunu hepimiz biliriz, oda;

“Bu köprünün altından daha çok sular geçer!”

Akacaktır, geçecektir!...

Olsun, geçsin, aksın biz, bu köprü hakkında daha çoook yeni bilgi edineceğiz;

Ve biz de elde edilen bilgileri yine bir araya getirmeye çalışacağız

"Adana Taş Köprü" Kitabının İçindekileri:

• Önsöz
• Adana Taş Köprü: 1700 yıllık Gizem, belki de daha fazla
• Taş Köprü; Efsane bu ya!
• TAŞ KÖPRÜ: Neresinden anlatmaya başlamalıyız
• Romalıların Kilikya’sında bir köprü
• Evet, Seyhan üzerine bir köprü gereklidir!
• Abbasiler, Bizanslılar ve Köprünün başına gelenler
• Evliya Çelebi, Neler Görmüş? Bir bakalım!
• 1832 tarihli Osmanlı Belgesi
• Osmanlı Padişahı II.Mahmud (1808-1839) ve Taş Köprü
• Taş Köprüyü Kim yaptırdı?
• TAŞ KÖPRÜ’nün Mimarı Auxentius’a gelene kadar
• Köprüyü inşa etme kararı ve bölgenin durumu
• Adana Müzesi Asistanı Seyyide Çelikkol’un Taş Köprü Notları
• Roma İmparatoru Hadrianus I. (MS.117-138)
• Orta Çağda Adana şehri ve Taş Köprü
• Ve nihayet köprüyü inşa eden Mimar ve Vali Auxentius, Sürprize hazır olun
• Köprünün ilk kitabesi’nin tam metni
• Tartışma devam ederken, böylece bitti mi?
• Adana Valisi Mimar Auxentius hakkında ilginç bilgiler
• Auxentius Vali ve Mimar olduğunu belirtir bölümün tercümesi
• Selected Letter of Libanius from age of Constantius and Julian
• 97. Alexander
• 97. Alexander
• Taş köprü’nün banileri Hadrianus ve Jüstinianus değillerdir
• Bu kez iki Türk bilgi kaynağı: Naci Akverdi ve Cevdet Çulpan
• Seyhan Köprüsü
• Türk Taş Köprüleri, Ortaçağdan Osmanlı devri sonuna kadar
• Adana Seyhan (Sarus) Köprüsü
• Köprünün onarımları
• Sultan Abdülhamid Zamanı (H.1296, M.1878/79)
• Köprünün şekil ve ölçüleri
• Bugünkü Durum 6
• Köprünün Özellikleri
• Evliya Çelebi’nin Notları
• Adana Taş Köprünün Özellikleri
• TAŞ KÖPRÜ’nün üzerinde kullanılan malzemeler
• Köprünün Tanımı
• Taş Köprünün mevcut kitabelerinin incelenmesi
• Kitabeler hakkında geniş bilgiler
• 505 ve 506 nolu kitabeler ile Ziya Paşa kitabesinin açıklamaları
• Ziya Paşa Kitabesi
• Taş Köprü hakkında son notlar
• Adana Taş Köprü Fotoğraf Albümü
• Son Bölüm: Bir Taş Köprü Fotoğrafının Anlattıkları
• Kaynakçalar