Tıbbi Laboratuvar Yönetimi

Tıbbi laboratuvarlar; tanısal testlerin uygun seçiminin, doğru yorumlanmasının maliyet etkinliğinin, klinik yararlılığının ve sonuçta hasta güvenliğinin sağlanması için çalışırlar ve sağlık hizmetinde merkezi bir konumda yer alırlar. Laboratuvar uzmanlarından hastalıkların tanı, izlem ve yönetimine katkıları yanısıra sağlık kuruluşlarında tıbbi laboratuvar hizmetlerinin kullanımına ve finansal yönetimine yönelik yenilikçi ve çözümcü yaklaşımlarda bulunmaları beklenir. Bunun ötesinde, tanısal testlerin öneminin ve gerçek etki değerinin ortaya konabilmesi için sağlık ekonomisinin bütünü içinde kapsadığı alanın da değerlendirilmesi gerekir ki burada da tıbbi laboratuvar uzmanının merkezi bir rolü vardır. Tıbbi laboratuvar uzmanlarının bu rolün hakkını verebilmeleri, ancak yöneticilik ve liderlik becerilerini geliştirmeleri ile mümkündür.

Tıbbi laboratuvarların yönetimi; “tıbbi açıdan etkili bir laboratuvar hizmetini, tüm kaynakların entegrasyonu ve koordinasyonunu sağlayarak etkin bir işletmecilik yaklaşımı ile sunmak” olarak tanımlanabilir. Bunun için tüm disiplinlerde tıbbi laboratuvar uzmanlarının insan kaynaklarını, cihazlarını, malzemelerini ve laboratuvardaki tüm süreçleri gerek finansal, gerekse işleyiş açısından etkin bir şekilde yönetebilmeleri gerekir. Yanı sıra, işlerini yaparken etik ve yasal davranmaları, labo-ratuvarda günlük yaşamın her alanına dokunan standartlara ve düzenlemelere uymaları beklenmektedir.

Öte yandan, bilimsel ve teknolojik gelişmelerin sonucunda hastalıkların moleküler düzeyde daha derinlemesine kavranması ve tıbbi laboratuvarlarda test çeşitliliğinin giderek artması ile laboratuvar uzmanlık eğitimi kapsamında tanısal testlerin ve klinik anlamlarının öğrenilmesi yeterince zorlayıcı iken buna bir de “daha az önemli” gözüyle bakılan, ancak günlük uygulamada önem kazanan yöneticilik eğitiminin eklenmesi çok kolay olmayacaktır.

Bu kitap tıbbi laboratuvar uzmanlarına ve uzmanlık öğrencilerine laboratuvar yönetimi ile ilgili temel bilgi ve kavranılan sunmak amacıyla yazıldı. Kitabın içeriğinde pre-analitik, analitik, post-analitik süreçler ve kalite yönetimi gibi tüm laboratuvar uzmanlan için tamdık olan konular yanı sıra liderlik ve yöneticilik, personel yönetimi, finans yönetimi gibi konulara da yer verildi. Yine tüm laboratuvar uzmanlarının laboratuvar bilgi sistemlerine daha bilimsel ve bütüncül bir bakış ile yaklaşmalarını sağlamaya yönelik olarak laboratuvar bilgi sistemi yönetimi bölümü eklendi.

Multidisipliner bir yaklaşımla hazırlanan kitabımızda, tıbbi biyokimya ve tıbbi mikrobiyoloji alanları yanı sıra işletme ve hukuk alanından yazarlar da yer almaktadır. Bu kitabın, laboratuvar uzmanlarına laboratuvarlannı yönetir iken yararlanabilecekleri bir kılavuz olması dileğiyle...

Saygılarımızla,

Banu ÖN VURAL

Canan ÇÖKER

Pınar AKAN

Tuncay KÜME