Diş hekimleri klinik ortamlarında potansiyel olarak enfeksiyöz olabilecek çok çeşitli mikroorganizmalarla karşı karşıya kalmaktadırlar. Bu enfeksiyöz ajanların klinik ortamında kişiden kişiye veya cansız bir nesneden geçişiyle oluşan enfeksiyona ise çapraz enfeksiyon denir.
Diş hekimliğinde enfeksiyon kontrolünde ve enfeksiyonun önlenmesinde var olan protokoller ve prosedürler direk olarak kliniklerde çapraz enfeksiyon riskinin azaltılmasıyla alakalı olup böylece hem hastalar hem de sağlık çalışanları için güvenli ortam oluşturmaya yöneliktir.Böylelikle çapraz enfeksiyon diş hekimliğinde önemli konulardan birisidir. Mutlak olarak yok edememekle beraber enfeksiyon kontrolünde baz alınan parametreler kabul edilebilir bir seviyede, olası enfeksiyon geçişini en aza indirgemek üzerinedir. Bu da genellikle bölgesel popülasyonda geçmişte karşılaşılmış enfeksiyon oranına bakılarak değerlendirilir. Örneğin; hasta veya dental operatif sistemlerin kliniğe girişlerinden itibaren artmış enfeksiyon riskiyle karşılaşmamasına yönelik dental cerrahide enfeksiyon kontrolü rehberliğince en iyi klinik uygulamaları ve risk koşulları baz alınan kanıta dayalı bir değerlendirme geliştirilmiştir.
Bu kitap; dental kliniklerde çapraz- enfeksiyondan korunmayı, enfeksiyonun yayılma riskini kontrol altına almayı nasıl başaracağımız üzerinedir.
1 Bölüm Enfeksiyon Kontrolünün Temelleri
Diş Hekimliğinde Enfeksiyon Kontrolüne Neden İhtiyaç Vardır?
Göreceli Riskler ve Risk Anlayışları
Risk Değerlendirmesi ve Karar Verme Süreci
Diş Hekimliği Uygulamalarında Risk Değerlendirmesi Nasıl Yapılır?
Risk Yönetim Kontrolü Sistemi
Enfeksiyon Kontrolü ve Yasası
Diş Hekimliği Uygulamalarının Yürütüldüğü Yasal Hareketler
Yayınlanmış Standartlar ve Kılavuzlar
Enfeksiyonun Önlenmesinde Ekibin Yaklaşımı
2 Bölüm Dental Muayenehanedeki Bulaşıcı Hastalıklar
Enfeksiyonun Yayılması
Enfeksiyon Kaynakları ve Rezervuarları (Depolar)
Diş Hekimliğinde Bulaşıcı Hastalıkların Bulaşma Yolları
Yeni Gelişen ve Yeniden Ortaya Çıkan Patojenler
3 Bölüm Mesleki Sağlık ve Bağışıklık
Mesleki Sağlık Mevzuatı
Güvenli Bir Çalışma Ortamının Kurulması
Kliniğinizde Çalışanların Sağlık Emniyetlerini Sağlamak
Diş Hekimliğinde Aşılanma Gereksinimleri
Doğum Yapma Yaşındaki Kadınların Korunması
Kimler Hepatit B Aşısı Yaptırmalıdır?
Sağlık Muayenesi ve Kan Yoluyla Bulaşan Virüs Enfeksiyonlarının Sonuçları
İşe Alım Öncesi Sağlık Beyanatı
Diş Hekimliği Birliğine Üye Olmak İçin Sağlık Beyanatı
4 Bölüm Diş Hekimliği Cerrahisinde Kesici Delici Aletlerle Güvenle Çalışmak
Kesici Delici Aletlerle Yaralanmaları Önlemek Neden Önemlidir?
Kesici Delici Aletlerle Yaralanmalar Ne Zaman Meydana Gelir?
Önlenebilir Kesici Delici Aletle Yaralanmalar
Kesici Delici Aletle Yaralanmalar Nasıl Önlenebilir
Güvenlik Cihazlarının Kullanımı
Kesici Delici Aletle Yaralanmalar Nasıl Önlenebilir – Aletlerin Güvenli Bir Şekilde Atılması
Kesici Delici Alet Yaralanmalarında Yapılması Gerekenler
KBV İle Temas Durumunda Mesleki Sağlık Muayenesi
Hepatit C İle Temas Durumunda Yapılması Gerekenler
Temas Sonrası Profi laksi
Kesici Delici Alet Yaralanmalarının Kayıt Edilmesi
Klinik Yönetim ve Kaza Riski Değerlendirmesi
5 Bölüm El Temizliği
Enfeksiyon Kaynağı Olarak Eller
Hastane Enfeksiyonlarının Kaynağı Olarak Eller
El Hijyeni ve Takım Çalışması
El Hijyeni Teknikleri
El Bakımı ve İrritan Dermatinin Önlenmesi
6 Bölüm Çapraz Enfeksiyonu Önlemek İçin Kişisel Korunma
Eldivenlerin Görevi
İşlem İçin Uygun Eldiveni Seçmek
NRL Eldivenlerine Karşı Allerjiye Yönelik Uygulamalar
Hastalarda Lateks Allerjisinin Kontrol Altında Tutulması
Maske, Bone, Gözlük ve Havayollarının ve Müköz Membranlarının Korunması
Maske Tipleri ve Kullanma Zamanları
Kardiyopulmoner Resisütasyon Süresince Korunma
Koruyucu Gözlükler ve Boneler
Koruyucu Göz Aksesuarları
Gömlekler ve Üniformalar
Koruyucu Bariyerler – Plastik Önlükler ve
Operasyon Önlükleri
7 Bölüm Diş Hekimliği Aletlerinin Sterilizasyon ve Dezenfeksiyonu
Dekontaminasyon Döngüsü 93
Temizlik Neden Önemli Hale Gelmiştir?
Dekontaminasyon İçin Yasal Gereklilikler ve Teknik Standartlar
Dekontaminasyon Teçhizatı Nerede Olmalıdır?
Seçilen Dekontaminasyon Ünitinin Tasarımı
Dental Aletlerin Sterilizasyon Öncesi Temizliği
Dental Döner Başlıkların Temizliği
Ultrasonik Banyo İle Mekanik Temizlik
Termal Yıkayıcı Dezenfektörler
Aletlerin Denetimi
Diş Hekimliği Aletlerinin Sterilizasyonu
Farklı Mikrobiyal Yükler İçin Sterilizatörün Uygunluğu
Sterilizatörün Kurulması ve Geçerliliği
Sterilizasyon İçin Doğru Sıcaklık, Basınç ve Sürenin Seçilmesi
Basınç Temizliği ve Su Rezarvuar Odasının Bakımı
Sterilizatörün Su Rezervuarının Bakımı
Sterilizatörün Çalıştığı Nasıl Anlaşılır?
Sterilizatörün Doldurulması
Sterilizatörün Çalıştırılması
Paketli ve Paketsiz Aletlerin Depolanması
Tek Kullanımlık Aletler
Tek Kullanımlık Aletler ve vCJD
Isıya Duyarlı Teçhizatın Dezenfeksiyonu
Dental Ölçülerin Dezenfeksiyonu
8 Bölüm Dental Muayenehane Tasarımı, Dezenfeksiyon ve Aerosollerin Kontrolü
Dental Muayenehane Tasarımı
Yüzey Temizliği ve Dekontaminasyonu
Aerosollerin ve Sıçrayan Sıvıların Kontrolü
Büyük Miktarda Kan veya Vücut Sıvı Dökülmelerinin İdaresi
9 Bölüm Dental Su Hatları
Biyofi lm Nedir?
Dental Ünit Su Hatlarının Personel ve Hasta Sağlığına Olan Riski
Biyofi lmi Azaltmanın Metotları
Dental Ünit Su Hatlarında Legionella’nın Kontrol Edilmesi
10 Bölüm Tıbbi Atık Kontrolü
Tehlikeli Atıkların Atılmasındaki Yönetmelikler
Atık Çeşitleri
Tehlikeli Atık Nedir?
Tehlikeli Atık Yönetmelikleri ve Avrupa Atık Katalog Kodu
Amalgam Atığı ve Amalgam Ayrıştırıcısının Kurulması
Klinik Atıkların Ayrılması ve Atılması
Atmadan Önce Klinik ve Tehlikeli Atıkların Toplanması ve Saklanması
Klinik Atıkların Taşınması
11 Bölüm Teşhis Numunelerinin, Ölçülerinin ve Cihazların Servis ve Tamir İçin Taşınması ve Yollanması
Yasal Yapı 168
Numunelerin Alınması
Numunelerin Laboratuara Taşınması
Taşınmadaki Sınırlamalar
Sabitlenmiş Patolojik Numuneler
Ölçülerin Taşınması
Servise Veya Tamire Gönderilecek
Ekipmanlar
Tavsiye Edilen Kaynaklar
12 Ek Bölüm
Günlük Enfeksiyon Kontrolü Klinik Yolları
Dental ekipmandaki bazı aletler ve parçaların dekontaminasyon metotları
El ve sert yüzeyler için dezenfektanlar ve dental ünit su yolları biyositleri