Ustadan Çırağa Mide Hastalıkları

Önceleri distal mide kanserli olgulara ‘pasaj sorunu’ ve distal mide kanserli

olgularda ameliyat öncesi kemoterapi yaklaşımını rasyonel kılacak yeterli literatür

verisi olmaması vs. nedenlerle önce cerrahi yaklaşımı da geçerliliğini yitirmiş

bulunmaktadır. Dahası artık ülkemiz ve özellikle bölgemizde distal kanserler çok

daha az görülmekte, ancak Dünya verileri ile uyumsuz bir şekilde mide kanseri

sıklığında yöresel/ bölgesel bir azalmadan söz edebilmek mümkün değildir.

Kliniğimizde ne yazık ki gün içerisinde dört mide kanseri cerrahisinin yapıldığı

günlerimiz de olmaktadır. Prevansiyonu mümkün nitelikte bir hastalık olan mide

kanseri sıklığını azaltamamış olmamız nedeni ile, çok sayıda mide cerrahisi yapıyor

olma durumu bir övünç vesilesi olamaz. Halen erke evre kanser oranımız çok

düşük, tanı anında lokal ileri ve metastatik olgular çoğunluk oluşturmaktadır.

Tedavi edici hekimliğe atfettiğimiz kutsiyet ve cazibenin yerini ivedilikle

önleyici hekimlik uygulamaları almalıdır. Misalen, laparoskopik/robotik mide

cerrahisi uygulamalarını advertorial niteliklerde alenileştirme çabalarımızın az

birazını prevantif yükümlülüklerimize de yansıtıp; topluma ve ülkemize dönük

koruyucu hekimlik sorumluluğumuzu ifa etmemiz kaçınılmaz bir zaruret olarak

ortada durmaktadır. Farklı niteliklere sahip iki ülke Japonya ve İran neredeyse

eşit standartlarda mide kanseri tarama ve önleme stratejileri geliştirmişlerdir,

‘biz’ de yapabilmeliyiz, yapmalıyız…

Prof. Dr. Mehmet Çetin KOTAN

Ülkemizde mide kanseri cerrahisi konusunda yüksek deneyimi olan bir kliniğin

öğretim üyesi olarak beni en çok üzen durum erken mide kanseri tanı koyma

oranımızın diğer dünya ülkelerine göre çok düşük olmasıdır. Ülkemizde erken

evre mide kanseri tanı koyma oranı %10’un altındayken; Japonya’da bu oran

%70’in üstündedir.

Erken evrede tanının, 5 yıllık sağ kalıma etkisi göz önüne alındığında konunun

hekimler üstü bir tasarruf ile ulusal sağlık protokolü oluşturulmasının gerektiği

bir kez daha görülmektedir. Öyle ki; birinci evrede tedavi edilen mide

kanseri olgularının 5 yıllık sağ kalım oranı %70’tir. İkinci evrede bu oran %32-

45’lere, üçüncü evrede %9-20’lere ve maalesef dördüncü evrede ise %4’lere kadar

düşmektedir.

Ünlü Fransız Yazar George Sand›in ‘Bir memleket halkının sağlığı, hakikaten

bir devletin dayandığı bütün mutluluk ve gücün temelidir’ sözü, ülkemizin doğusunda

batısına ironik bir şekilde erkek ve kadınlarda ilk sıralarda üst sindirim

sistemi malignitelerinin görülmesi, bu kanserlerin meme, serviks ve kolorektal

kanser tarama programlarına ek olarak ülkemizde pilot bölge belirlenerek ulusal

sağlık taraması programına dahil edilmesi fikrini düşündürmektedir.

Doç. Dr. Ümit Haluk İLİKLERDEN