Hemşirelik Ve Estetik

ÖNSÖZ

Hemşirelik mesleğinin eğitici ya da klinik uygulayıcısı olarak çalışan

tüm hemşireler, hemşireliğin bilim ve sanattan oluşan uygulamalı

bir disiplin olduğunu, yıllarca bilim yönü üzerinde durulduğunu ve

sanat yönünün biraz gölgede kaldığı gerçeğini bilirler. Bugün sağlık

sisteminin geleneksel yapılanması içinde hemşireler, hasta merkezli

değil, iş merkezli çalıştıklarını, mesleğin bilimsel yönünün klinik uygulamalarda

çok fazla yerini bulamadığı gerçeğinin de farkındadırlar.

Hemşireliğe ilk adımını atan hemşire öğrenciler de meslek derslerinde:

Hemşirelerin yaratıcı olması gerektiğine ilişkin ifadelerle sıkça

karşılaşırlar. Ancak yaratıcılık kavramının ne olduğu, nasıl geliştiği ve

nasıl bir süreç gerektirdiği konusunda bilgi ve beceriye sahip olamazlar.

Çünkü, mevcut müfredat programları tıbbi bilgiye dayalıdır ve içerikleri

oldukça kapsamlıdır. Öte yandan hemşirelik öğrencileri, hemşireliğin

tarihsel süreç içinde bir meslek olarak gelişimini ve Florance Nightingale

ismini yine tüm meslek derslerinde sıkça duyarlar.

Çünkü, hemşireliğin bir sanat olduğu bilgisi Florance Nightingale’ye

aittir.

Peki, dünyada ve özellikle ülkemizde hemşireliğin bir meslek olması

gerektiğini belirten Nightingale, hemşireliğin sanat olduğunu söylerken

neyi amaçlamıştır?

Gerçekten hemşirelik sanat mıdır?

Bu soruya neden evet ya da neden hayır denmelidir?

Hemşireliğin sanatla ilişkisi nereye kadardır?

Hemşireliğin mesleki mirası ile sanat kavramı arasında nasıl bir ilişki

vardır?

Bir sanat dalı ve bilim olarak kabul gören, felsefe tarihi içinde tartışılmış

olan estetik kavramının, hemşirelik mesleği ile kesiştiği nokta

var mıdır?

Bu soruya yanıt evet ise, bu kesişme noktasını kavramak nasıl bir

bilgi ve beceri gerektirir?

İşte bu sorular ve sorulara aranan yanıtlar, kitabın yazılmasının

temel gerekçelerini oluşturmuştur.

Bir anlamda bu kitaba temel olan konular; İnsan, Sağlık, Hastalık

Kavramları Doğrultusunda Hemşirelik (1996), Hemşireliğin Felsefesi

(2002), Hemşirelikte Değişim (2004) gibi yayımlanan makalelerimin

yanında, ilk akademik yaşama başladığım yıl (1985) ve ilk

seminerim olan extantializm konularına, geçen bu süre içinde daha

da derinleşerek, felsefe ve sanat ile bütünleştirip yaşam deneyimlerimle

birleştirmem sonucu ortaya çıkmıştır.

Dolayısıyla bu kitabın başlığını okuyanların kafasında iki düşüncenin

belirmesi kaçınılmaz olacaktır. Bunlardan ilki; eşitsizliğin, özgürlüğün

kısıtlandığı bir dünyada, ekonomik koşulların yetersizliği

içinde, özelleştirmenin devleşen koynunda; açlığın, sefalettin, savaşların

kol gezdiği bir dünyada estetik kimi ilgilendirir? şeklinde

olacak ve kitabın ön-arka kapağını şöyle bir bakarak elinden geri

bırakacaktır. İkinci olarak; merak edecek, düşünecek, kendisi olmasa

bile eşi, kardeşi, ağabeyi hemşire olanlar için bu kitabı okumak

isteyecektir. Her iki düşünce ve bu düşünceler sonucu gelişen davranışlar

oldukça doğal, beklenen davranışlardır. Çünkü her insanın yaşama

baktığı yer birbirinden çok farklıdır. Benim hayata ve mesleğime

baktığım yer; tıpkı Atatürk’ün belirttiği gibi ‘en iyi kişi kendinden çok

ait olduğu sosyal toplumu düşünen, onun varlığının ve mutluluğunun

korunmasına kendini adayan insandır.’ ifadesinden kaynağını alır. Bir

anlamda kişisel gelişim niteliğinde olan konuları içeren bu kitap benim

ütopyam... Ütopyamı paylaşan ya da paylaşmayan tüm meslektaşlarıma,

öğrencilerime ve bu mesleğe emeği geçen hocalarıma sevgi ve saygılarımı

sunuyorum.

Prof. Dr. Nedime KÖŞGEROĞLU