Palyatif Bakım Hemşireliği El Kitabı

Türkiye’de palyatif bakım T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından çok yakın bir zamanda ulusal sağlık politikaları bileşenleri kapsamında kabul görerek hızlı bir gelişim göstermiştir. Son 5 yılda ülkemizde 3650 yatağa ulaşılarak, ciddi ve yaşamı tehdit eden hastalığı olan bireylerin palyatif bakım hizmetlerine erişiminde önemli bir artış kaydedilmiştir.

Kanser hastaları dışında yaşamı tehdit eden hastalıklara sahip hasta ve ailelerinin gereksinimlerinin karşılanmasına yönelik 2013 yılında hizmet sunmaya başlayan Ankara Ulus Devlet Hastanesi kapsamlı palyatif bakım merkezi ile tüm Türkiye’ye rol model olmuştur. Ankara Ulus Devlet Hastanesi yöneticileri, doktor, hemşire ve multidisipliner ekibin diğer bileşenleri kurucu ekip içinde yer alarak ülkemizde palyatif bakım hizmetlerinin gelişmesine katkı sunmuşlardır.

04 Şubat 2014 tarihli Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe giren Sağlık Bakanlığı Sertifikalı Eğitim Yönetmeliği kapsamında Bakanlık Makamının 28 Eylül 2015 tarihli ve 816 sayılı onayı ile yürürlüğe girmiş ve Palyatif Bakım Hemşireliği Sertifikalı Eğitim Programı başlatılmıştır. Bu kapsamda ilk olarak İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi sonrasında Nazilli Devlet Hastanesi tarafından gerçekleştirilmiştir. Ankara Ulus Devlet Hastanesi ise 26 Aralık 2016-14 Ocak 2017 tarihlerinde Palyatif Bakım Hemşireliği Sertifikalı Eğitim Programına başlamış ve Türkiye’de sertifikalı eğitim programı düzenleme belgesini hak eden 3. hastane olmuştur.

Ankara Ulus Devlet Hastanesinin öncülüğü pilot hastane olmakla sınırlı kalmamış, bir yıl içerisinde 8.  Palyatif Bakım Hemşireliği Sertifikalı Eğitim Programını başarıyla tamamlamıştır.

Bu El Kitabı, Ankara Ulus Devlet Hastanesi Palyatif Bakım Merkezi kurucu ekibinde başhekim olarak yer alan ve palyatif bakımın ülkemizde gelişimi adına sivil toplum kuruşu olan SADEFE (Sağlık ve Sosyal Hizmetler Dernekleri Federasyonu) onursal başkanı olarak PASHIDER’in (Palyatif Sağlık Çalışanları Derneği) palyatif bakım alanında yaptığı tüm eğitim faaliyetlerine katkı sunarak destek veren Op. Dr. Orhan KOÇ, Palyatif Bakım Merkezi kurucu doktorlarından ve Palyatif Bakım Hemşireliği Sertifika Programı eğitimcilerinden Doç. Dr. Kadriye KAHVECİ ve Palyatif Bakım Merkezi kurucu sorumlu hemşiresi, Palyatif Bakım Hemşireliği Sertifika Programı Program Sorumlusu ve PASHIDER yönetim kurulu başkan yardımcı Uzman Hurişah AKSAKAL ve Türkiye’nin çeşitli illerinde Palyatif Bakım Hemşireliği Sertifikasına sahip Palyatif Bakım Merkezi sorumlu hemşiresi olarak çalışan sağlık profesyonelleri tarafından yazılmıştır.

Palyatif Bakım Hemşireliği el kitabında Palyatif Bakım Hemşireliği Sertifika programında yer alan konu başlıklarına yer verilerek palyatif bakım kliniklerinde çalışan palyatif bakım hemşirelerine rehberlik etmek amaçlanmıştır.

Palyatif Bakım............................................................... 1

Uzm. Hurişah AKSAKAL

Op. Dr. Orhan KOÇ

Doç. Dr. Kadriye KAHVECİ

Türkiye’de Palyatif Bakım.................................................. 9

Op. Dr. Orhan KOÇ

Palyatif Bakım Hemşireliği............................................... 15

Uzm. Hurişah AKSAKAL

Ağrı Yönetimi.................................................................... 25

Uzm. Hem.Gönül DÜZGÜN

Solunum Sistemi Semptomlarının Yönetimi......................... 41

Hem. Gamze SEZER

Gastrointestinal Sistem Semptomlarının Yönetimi .............. 55

Hem. Elif YAPICI

Nörolojik Sistem Semptomlarının Yönetimi ......................... 89

Hem. Hatice TURAL

Cilt ile İlgili Sorunlar ve Semptomların Yönetimi................. 101

Hem. FatmaGÖKALP

Hematolojik Sistem Semptomlarının Yönetimi..................... 113

Hem. DilekMİLLİ

Palyatif Bakımda Özel Bakım Gerektiren Durumlar.............. 125

Hem. Esra ASLAN

Palyatif Bakımda Hasta ve Aile Eğitimi................................... 171

Uzm. Hurişah AKSAKAL