Yoğun Bakım Hemşireliği

Yoğun bakım, yaşamsal tehlike içinde sürekli gözlem altında olması gereken hastaların 24 saat izlendiği, gerektiğinde yaşam fonksiyonlarının desteklendiği, yüksek teknolojiye sahip karmaşık cihazlarla müdahale ve uygulama olanağı veren tedavi ve bakımdır. Yoğun bakım üniteleri; hastaların tedavi ve bakım süreçlerinde yakından izlemlerin yapıldığı, ekipler arasında nitelikli işbirliğinin olduğu birimlerdir. Bu nedenle ünitelerde çalışan yoğun bakım hemşirelerinin kritik karar verme sürecinde eğitimli, bilgili ve deneyimli olması beklenmektedir. Tarihsel süreçte yaşanan enfeksiyon hastalıklarına bakıldığında gribal enfeksiyonların tüm dünyayı etkisi altına aldığı görülmektedir. COVİD-19 pandemisi 1918-1919 yılları arasında yaşanan yaygın ve büyük ölçekli gribin ardından 100 yıl sonra ortaya en büyük salgın olarak adlandırılmıştır. COVİD-19 salgını, 31 Aralık 2019 yılından bu yana tüm Dünyayı ve Ülkemizi etkisi altına almıştır. Hastalığın yaygın görülmesi, şiddeti ve bulaştırıcılığın artması, ortaya çıkan komplikasyonlar ve bunların organ ve sistemlerde yarattığı etkiler hastaların yoğun bakım ünitelerinde bakım ve tedavi görmelerini zorunlu hale getirmiştir. COVİD-19 tanılı hasta sayısındaki bu artışlar yatak kapasitelerinin ve yoğun bakım hemşirelerinin tedavi ve bakım girişimlerinin artmasına yol açmıştır. Bunun sonucunda, sınırlı sayı ve kapasitede olan ünitelerin sayıca arttırılması, buralarda çalışacak insan gücüne olan gereksinimleri arttırmıştır. Bu süreçte 7/24 saat kesintisiz hizmeti her türlü zorluğa karşı sunma gayretini en üst seviyede sağlayan yoğun bakım hemşirelerinin bakım, rehabilite, tedavi, eğitici, araştırıcı, karar verici, savunucu, iletişim ve koordinatör olma rollerinin önemli olduğu bir kez daha anlaşılmıştır. Yaşanan bu zorlu süreçte bakım hizmetlerinin sürdürülebilmesinde yoğun bakım hemşirelerinin artan eğitim gereksinimlerini karşılamada güncel kaynaklara ihtiyaç duyulmuştur. Bu gereksinim ve alandan gelen yoğun talep üzerine yoğun bakım hemşireliği kitabının ikinci basımının yapılmasını zorunlu kılmıştır. Hazırlanmış olan bu eserde yoğun bakım kapsamı içerisinde yer alan hasta ve hastalıklara ilişkin tanı,tedavi ve bakıma yönelik gelişmelerin bir bütün halinde verilmesi ve hemşirelik bakımına yönelik girişimlerin yer almasına özen gösterilmiştir. Birinci baskıda yer verilmeyen yoğun bakımda hasta güvenliği, yoğun bakım hastalarında erken mobilizasyon uygulamaları, yoğun bakımda mekanik ventilatör izlemi, yoğun bakımda pireksi (ateş yükselmesi) ve izlem, yoğun bakımda sıvı elektrolit dengesi---dengesizlikleri izlemi, yoğun bakımda KPR ve izlemi, yoğun bakımda sinir sistemi sorunları ve hemşirelik yönetimi, yoğun bakımda tele izlem, yoğun bakımda ilaç tedavisi ve izlemi, yoğun bakımda Covid -19 ve korunma önlemleri, yoğun bakımda psikososyal sorunlara yaklaşım ve yoğun bakımda afetzedelerin yönetimi konuları ele alınmıştır. Yaklaşık iki yıldır süren bu çalışmalarda özellikle yoğun bakım alanında ilgisi ve çalışmaları olan, ilgisi olduğunu önerilerle ulaştığım geniş bir yazar kadrosu ile kitap bu yıl oluşturulmuş ve elinizdeki son şekli verilmiştir. Bu kitap yoğun bakım hemşireliğine gönül veren ve hizmet edenlerin kolayca anlayabileceği, ayrıntılı ve birçok konuyu sistematik bir şekilde ele alan, karar vermede gerekli bilgiyi sağlayan ve hızlıca gözden geçirmeyi kolaylaştıran bir çerçevede yazılmasına özen gösterilmiştir. Kitabın editörü olarak zorunlu olmadıkça bilimsel içeriğe müdahale etmemeye, ancak önerilerle ilgili literatüre yazarların yönlendirilmesi şeklinde kalmaya gayret edilmiştir. Bilimsel içerik sorumluluğu yazarlara aittir. Bu eserin yoğun bakım hemşireliğinde özverili çalışan meslektaşlarımın ve lisans, lisansüstü eğitim alan hemşirelik öğrencilerinin yararlanacağı bilimsel bir eser olması yanında bu alandaki Türkçe kaynak sıkıntısını gideren bir eser olacağı düşüncesindeyim. Bu eserin ortaya çıkmasında çabaları olan tüm yazar meslektaşlarımı kutlar ve içten teşekkürlerimi sunarım. Kitabı basıma hazırlayan İstanbul Tıp Kitabevi sorumlularına destekleri için teşekkür ederim. Hazırlık aşamasında desteklerini, sabrını ve sevgisini esirgemeyen canım çocuklarım Seha ve İrem’e içten teşekkür ederim. Sevgili eşim eminim sen de hissediyorsundur, rahmetle………

Yoğun Bakım Hemşireliği

Asiye Durmaz Akyol