Kur’ân’da Eğitimin Psikolojik Temelleri ve Hedefleri

Kur’ân’da Eğitimin Psikolojik Temelleri ve Hedefleri

GİRİŞ

A. PROBLEM DURUMU

B. ARAŞTIRMANIN ÖNEMİ, AMACI

C. ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ

D. ARAŞTIRMANIN SINIRLARI

E. KONU İLE İLGİLİ LİTERATÜR

1. BÖLÜM

KUR’ÂN’DA EĞİTİMİN PSİKOLOJİK TEMELLERİ

1. Genel Olarak İnsan Psikolojisi

1.1. İnsanın Yaradılışı

1.2. İnsanın Yetenekleri ve Donanımı

1.2.1. İnsanın Duyuşsal ve Bilişsel Yetenekleri

1.2.1.1. İnanma Yeteneği

1.2.1.2. Özgür İrade

1.2.1.3. Öğrenme yeteneği

1.2.1.4. Beyan

1.2.2. İnsanın Duyuşsal Yetenekleri

1.2.2.1. Sevgi, şefkat, merhamet ve yardımlaşma gibi güzel huylar kapsamına giren yetenekler

1.2.2.2. Kalp

1.2.2.3. Takvâ

1.2.2.4. Zorluklarla mücadele etme

1.2.3. İnsanın Bilişsel Yetenekleri

1.2.3.1. Akıl

1.2.3.2. Düşünmek

1.2.3.3. Hikmet

1.2.3.4. Basiret

1.2.3.5. Kalp

1.2.3.6. İdrak

1.2.3.7. Öğrenmek

1.2.3.8. Muhakeme yeteneği ve ilim

1.2.4. İnsanın Psikomotor Yetenekleri

1.2.5. İnsan İçin Çevre/Ortam Hazırlanması

1.2.6. İnsana Vahiy İle Rehberlik Edilmesi (Manevi Çevre Hazırlanması)

1.3. İnsanın Zaafları

1.3.1. Nankörlük

1.3.2. Zulmetmek

1.3.3. Şüphecilik

1.3.4. Kibir

1.3.5. Gaflet

1.3.6. Hevâya/Bayağı İstek ve Arzulara Uymak

1.3.7. Dünya Sevgisi ve Dünyaya Aşırı Bağlanmak

1.3.8. Mala Aşırı Düşkünlük

1.3.9. Bencillik ve Cimrilik

1.3.10. Azgınlık/Taşkınlık

1.3.11. İhanet

1.3.12. Haddini Bilmezlik

1.3.13. Unutkanlık

1.3.14. Acelecilik

1.3.15. Kıskançlık

1.3.16. Karamsarlık ve Ümitsizlik

1.3.17. Hakkı Yalanlamak

1.4. Nefis                                                                             

1.4.1. Nefs-i Emmâre

1.4.2. Nefs-i Levvâme

1.4.3. Nefs-i Mutmainne

1.5. İnsanın İhtiyaçları

1.5.1. Temel İhtiyaçlar

1.5.2. Gelişimsel/Üst Düzey İhtiyaçlar

1.6. Gelişim Psikolojisi

1.6.1. Biyolojik Gelişim

1.6.2. Bilişsel Gelişim

1.6.3. Duyuşsal Gelişim                                                             

1.7. Öğrenme Psikolojisi

1.7.1. Duyular

1.7.2. Kalb

1.7.3. Akıl

1.7.4. Rab

1.7.5. Bireysel Farklılıklar

2. BÖLÜM

KUR’ÂN’DA EĞİTİMİN HEDEFLERİ

2.1. Kur’ân’da Eğitimin Bilişsel Hedefleri

2.1.1. Aklı Etkin ve Doğru Bir Şekilde Kullanmak

2.1.2. Doğru ve Güvenilir Bilgi Sahibi Olmak

2.1.3. Hikmet Sahibi Olmak

2.1.4. Düşünmek

2.1.5. İbretle Bakmak, İncelemek, Ders Çıkartmak ve Öğüt Almak

2.1.6. Doğru Çıkarım Yapmak

2.1.7. Kıyaslamak, Karşılaştırma Yapmak ve Karşılaştırma Yaparak Düşünmek

2.1.8. Sorgulamak

2.1.9. Geniş Bakış Açısı, Olay ve Olgulara Farklı Perspektiflerden Bakmak

2.1.10. Kanıtlara ve Belgeye Dayanarak Konuşmak

2.1.11. Açıklamak

2.2. Kur’ân’da Eğitimin Duyuşsal Hedefleri

2.2.1. İnsan-Allah İlişkisi İle İlgili Olan Duyuşsal Hedefler

2.2.1.1. Allah’ın Varlığına ve Birliğine İman Etmek

2.2.1.2. Yüzünü ve Özünü Allah’a Yöneltmek

2.2.1.3. Kalb-i Münib Sahibi Olmak

2.2.1.4. Allah’ı Anmak, O’na Hamd Etmek ve O’na Secde Etmek

2.2.1.5. Allah’ın Rızasını Gözeterek Hoşnutluğunu Kazanacak İşler Yapmak

2.2.1.6. Allah’ın Rahmetinden Ümit Kesmemek

2.2.1.7. Allah’a Tevekkül Etmek

2.2.2. Doğrudan İnsanın Kendisi İle İlgili Olan Duyuşsal Hedefler

2.2.2.1. Kalb-i Selim Sahibi Olmak

2.2.2.2. Özgür İrade Sahibi Olmak

2.2.2.3. Sırât-ı Müstekim Üzere Yaşamak

2.2.2.4. Takvâ Sahibi Olmak

2.2.3. İnsanın Ailesi, Toplum ve Çevresine Yönelik İlişkileri İle İlgili Duyuşsal Hedefler

2.2.3.1. Aile İle İlişkilerde Duyuşsal Hedefler

2.2.3.2. Akraba Hakkını Gözetmek

2.2.3.3. Malını Allah Yolunda (Yetimler, Yoksullar, İhtiyaç Sahipleri İçin) Harcamak

2.2.3.4. İnsan Hayatını ve Onurunu Korumak

2.2.3.5. İffetini Korumak

2.2.3.6. Birlik Beraberlik İçinde Yaşamak

2.2.3.7. Islah Etmek

2.2.3.8. İtidâl Üzere Yaşamak

2.2.3.9. Adaletli Olmak

2.2.3.10. Doğru Olmak, Dürüstlük, Güvenilirlik, Sözünde Durmak

2.2.3.11. Merhametli ve Şefkatli Olmak

2.2.3.12. Sabretmek

2.2.3.13. Hoşgörmek, Affetmek

2.2.3.14. Tevazu Sahibi Olmak, Haset ve Kıskanç Olmamak

2.2.3.15. Sâlih Amel Yapmak, Sâlihlerden Olmak

2.2.3.16. İhsan Sahibi Olmak

2.2.3.17. İyiliği Emretmek Kötülükten Alıkoymak

2.2.3.18. Kötülüğü İyilikle Savmak

2.2.3.19. Danışmak

SONUÇ

KAYNAKLAR