Farklı Nesillerde Tesettür Algısı

Türkiye’de tesettür algısının değişimi, muhafazakâr tabanda

yaşanan değişimin bir parçası ve somut anlamda değişimin en görünür

olduğu kısımlardan birisidir. Geleneksel anlamda tesettür anlayışının

zaman içerisinde modern bir anlayışa dönüşmesi, hem Türkiye’de

muhafazakâr kadının zihinsel dönüşümünün hem de örtünme pratiklerinde

yaşanan dönüşümün göstergesidir. Bugün aynı aile içerisinde

farklı nesillerin temsilcisi olan kadınların, tesettür giyimlerinin

birbirinden farklılaştığı, aynı zamanda tesettür kavramının zihinlerde

yer ettiği sembolün de değiştiği görülmektedir. Dönemin genç tesettürlüleri

pek çok yönden anneleriyle farklılaşırken, anneleri ise kendi

annelerinden farklılaşmaktadır. Gelinen noktada ise bugün yaşayan 3

neslin, tesettürü birbirinden farklı yorumlaması söz konusudur.

Bu çalışmada farklı nesillerde yaşanan tesettür algısı, literatür taraması

ve kuramsal çerçevenin oluşturulmasının ardından nitel uygulamalı

bir araştırma ile değerlendirilmiştir. 6 aileden 3 nesil toplamda

18 kişi ile yarı-yapılandırılmış görüşme gerçekleştirilmiş ve tesettür algısının

değişimi çok yönlü faktörler eşliğinde ele alınmıştır. Türkiye’de

tesettür kavramı uzunca yıllar çalışılmış ve tartışılmış bir konudur.

Tesettür kavramı ve tesettürlü kadının toplumsal pratikleri Türkiye’de

muhafazakâr tabanın değişimini gösteren, sosyolojik olarak derin anlamları

içeren bir konudur.

Bu tez çalışmasının her aşamasında bilgilerini, tecrübelerini ve

değerli zamanlarını esirgemeyerek bana her fırsatta yardımcı olan danışman

hocam Sayın Doç. Dr. Mahmut Hakkı Akın’a teşekkürü bir borç

bilirim. Ayrıca, her zaman olduğu gibi tez sürecinde de desteğini bir

an olsun esirgemeyen değerli eşim Osman’a ve hayatımın tüm anında,

yetişmemde büyük emeği olan kıymetli aileme teşekkürlerimi sunarım.

GİRİŞ

BÖLÜM 1 TESETTÜR KAVRAMI VE TÜRKIYE’DE TESETTÜR

1.1. İslam’da Tesettür Kavramı

1.2. Sosyolojik Anlamda Tesettür                                                         

1.3. Tesettür Algısı

1.3.1. Geleneksel Anlamda Tesettür Algısı

1.3.2. İslamcı Tesettür Algısı

1.3.3. Modern Tesettür Algısı

1.4. Türkiye’de Tesettürün Değişimi

BÖLÜM 2 TOPLUMSAL DEĞIŞME BAĞLAMINDA TESETTÜR ALGISININ DEĞIŞIMI

2.1. Muhafazakâr Tabanda Yaşanan Toplumsal Hareketlilik

2.2. İslami Sermayenin Gelişimi

2.3. Tüketimin Artışı

2.4. Moda Bağlamında Tesettür Modasının Gelişimi

2.5. Kamusal Alana Çıkış

2.6. Eğitimin Etkileri

BÖLÜM 3 ARAŞTIRMA METODOLOJISI

3.1. Araştırmanın Konusu ve Problemi

3.2. Araştırmanın Amacı

3.3. Araştırmanın Önemi

3.4. Yöntem Bilgileri

3.5. Araştırma Yöntemi (Modeli)

3.6. Araştırma Örneklemi

3.7. Verilerin Analizi

3.8. Çalışma Takvimi                                                                  

BÖLÜM 4 ARAŞTIRMA BULGULARININ DEĞERLENDIRILMESI

4.1. Demografik Bilgiler

4.2. Farklı Nesillerde Örtünme Sebebi ve Tesettürün Anlamı

4.2.1. Örtünme Sebepleri

4.2.2. Tesettürün Anlamı

4.3. Tesettürlü Kadının Kamusal Alandaki Varlığı

4.3.1. Kamusal Alanda Görünürlüğün Artışı

4.3.1.1. Kamusal Alanda Aktif Olma ve Çalışma Hayatına Bakış

4.3.1.2. Tesettürlü Kadının Belli Mesleklere Yönelimi

4.3.2. Tesettürlü Kadının Kamusal Alanda Sigara İçmesi

4.4. Erkeğe Bakış Açısı

4.4.1. Erkeklerle Aynı Çalışma Ortamını Paylaşma

4.4.2. Erkeklerle Haremlik Selamlık

4.4.3. Erkek Egemenliğine Karşı Tesettürlü Kadının Çalışması

4.5. Modern Eğitime Bakış Açısı

4.5.1. Eğitimin Artışı ve Karma Eğitim

4.5.2. Eğitime Karşı Evlilik: Evlilik Yaşının Yükselmesi

4.6. Moda ve Tesettür Modası

4.6.1. Tesettür Modasına Uyum

4.6.2. Tesettürde Şıklık

4.6.3. Tesettür ve Makyaj

4.7. Modern Tesettür Mağazalarına Bakış

4.7.1. İhtiyaç ve Alışveriş

4.7.1.1. Tesettür Kıyafetlerinde Beden Seçimi

4.7.1.2. Giyilen Tesettür Kıyafeti

4.7.2. Tesettürde Yaşanan Değişimin Sebebi

4.7.2.1. Nesiller Arası Tesettür Değişimi

4.8. Nesillerin Birbirlerinin Tesettürleri Hakkındaki Düşünceleri

4.9. 28 Şubat’ın Tesettürlüler Üzerindeki Etkisi

4.10. Kimlik Unsuru Olarak Örtünme                                   

4.11. Tesettürde Anlam Çökmesi ve Tesettürün Metalaşması

SONUÇ

KAYNAKLAR