Türk Fetih Sürecinde Nazilli ve Çevresi (XI.-XV. Yüzyıllar Arası)

Dünyada her toplum belli bir kültüre sahiptir ve hiçbir toplum yoktur ki belirli bir kültürün mirasçısı olmasın.

Nazilli ve çevresinde yaşayan Türk toplumu da önemli bir tarihi kültürel mirasa sahiptir. Nazilli ve çevresinde

Türkistan’da doğan Türk kültürü özellikle X. yüzyılda yaygın bir şekilde Türklerin İslamiyet’i kabul etmesi ile

1. yüzyılda Türk kimliği ve İslam dinine sahip bir millet olarak Anadolu’yu yurt edinmeye ve vatanlaştırmaya

başlamıştır.

Bu kitapta XI. yüzyıldan itibaren Nazilli ve çevresinin Türk-İslam kimliği kazanmaya başladığı tarihi serüvenini okuyacaksınız. Çalışma, XI. yüzyıldan XIV. yüzyılın sonlarına kadar olan süreçte Türkleşme ve İslamlaşma ile bu kültürel değişimi ele almaktadır. Bölgenin tarihi, coğrafyası kültürel değişimin önemli dönem noktaları anlatılarak Nazilli ve çevresindeki vatanlaşma süreci ve kültürel değişim okuyucuya sunulacaktır.

Günümüzde Nazilli ve çevresinde yaşayan milletimizin her ferdi Cumhuriyetimizin 100. yılında yaklaşık 1000 yıldır bu topraklarda nasıl var olduğumuzu ve hangi kültürel mirasın varisleri olduğunu fark edecektir. Böylece okuyucu tarih ve kültür bilinci ile millî, manevi değerlerine ve kültürel mirasına daha çok sahip çıkmaya çalışacak

ve kültürel mirasıyla gurur duyarak bu mirası korumak için elinden geleni yapmaya çalışacaktır. Ancak ifade etmeliyiz ki Karl Popper’ın dediği gibi “bir kitap hiçbir zaman bitirilemez; üzerinde çalışılırken, elimizden çıkardığımız anda onu olgunlaşmamış bulacak kadar bir şeyler öğreniriz.” Bu nedenle bu eser de saha çalışmaları devam ettikçe ortaya çıkan yeni bilgi, belge ve bulgularla tamamlanmaya devam edecektir. Bunun için yüzey çalışmalarımızda tespit edilen yeni bilgiler ve bulgular içeren eserlerimizin diğer serileri tamamlandıkça yayınlanacaktır. Bu konuda desteklerinden dolayı Nazilli Belediye Başkanı Kürşat Özcan’a, çalışma ekibimizde yer alan Doç. Dr. Ali İhsan Yapıcı’ya, Sanat tarihçisi Nazlıcan Özdağ’a, kitabın editörlüğünü gerçekleştiren Fehmi Keskin’e, dizgisinden baskısına kadar emeği geçen yayınevinin her çalışanına teşekkürü borç biliriz. Bu serinin devamında yayınlanacak eserlerde de ismini saydığımız ekip arkadaşlarımızın büyük emeği ve alın teri bulunmaktadır.

Bu kitabın ana amacı Nazilli ve çevresinde yaşayan halkımızın ve bilim dünyasının bölgeye dair mevcut bilgi altyapısını güçlendirmektir. Cumhuriyetimizin 100. Yılını kutladığımız zaman diliminde Nurettin Topçu’nun; “Hafızasız fert olmadığı gibi hafızasız millet de olmaz” düşüncesinden hareketle milletimizin tarihine dair hafızasını

kuvvetlendirmek için eserin faydalı olmasını dileriz.

GİRİŞ

BÖLÜM 1

COĞRAFÎ ZEMİN: NAZİLLİ VE ÇEVRESİNİN TARİHÎ COĞRAFYASI

Aydın ve Nazilli’nin Coğrafî Özellikleri

Menderes Vadisi

Menderes Vadisindeki Önemli Kentler

Anadolu’da Thema Sisteminin Kurulması ve Batı Anadolu

Yollar

Coğrafyadan Vatana: Nazilli

BÖLÜM 2

TARİHÎ ZEMİN: BÖLGENİN XIII. YÜZYILA KADAR SİYASİ DURUMU

Genel Hatlarıyla Nazilli Tarihi:

Anadolu’da Bizans ve Müslüman Arapların Mücadeleleri

Antiocheia Savaşı (1211) ve Anadolu’nun Fetih Süreci

1277 Olayları Sonucunda Anadolu’da Selçuklu Otoritesinin Dağılışının Batı Anadolu’ya Etkisi

BÖLÜM 3

DEĞİŞİM: TÜRKLEŞME

Anadolu’nun ve Batı Anadolu’nun Türkleşme Süreci

Anadolu’da ve Menderes Havzasında Vatanlaşmanın Manevi Harçları

Batı Anadolu’da ve Nazilli’de Ahiler ve Vakıflar

Aydın ve Nazilli Çevresinde Ahilik – Ahi Zaviyeleri

Nazilli Adı ve Nazilli Çevresindeki Yer Adları

SONUÇ

KAYNAKLAR

EK 1

AYDIN NAZİLLİ’DE BULUNAN SALUR DAMGALI MEZAR TAŞLARI

Giriş

Sonuç

Kaynaklar

EK 2

AYDINOĞULLARI’NIN ATASI: AYDIN BEY VE TÜRBESI

Giriş

Sonuç

Kaynaklar

EK 3

AYDINOĞLU HAVSA HATUN VE TÜRBESİ

Giriş

Sonuç

Kaynaklar

EK 4

KÜLTÜR VARLIKLARIYLA NAZILLI VE YÖRESINDE TÜRK MÜHRÜ

1. Nazilli Bölgesinin Tarihi Coğrafyası
2. Nazilli’ De Türk – İslam Dönemi Yapıları

Kaynaklar